Ik ben van de generatie van het ‘U’ zeggen. Dat hebben mijn ouders mij zo geleerd. Oudere mensen waren ‘U’, zonder uitzondering. De onderwijzer op school was ook meester of juffrouw X. Het was ondenkbaar om hem of haar bij de voornaam te noemen, zoals dat tegenwoordig vaak mode is. Tot op heden noem ik mijn schoonvader ook nog steeds niet ‘jij’. Alleen, mijn nichtjes noemen hem Opa Willem. En dat heeft helemaal niks met disrespect te maken.

En daar begint het. Want wat maakt dat iemand gerespecteerd wordt. Is dat de leeftijd? Volgens mij niet. Moet ik automatisch respect hebben voor iemand die ouder is dan ik? Of voor iemand die door een functie denkt anderen te mogen vertellen wat zij moeten doen? Dat lijkt mij toch niet. Respect moet je verdienen, ongeacht leeftijd of functie.

Ik kan heel veel respect hebben voor mensen die zich inzetten voor anderen. Zonder daar iets tastbaars voor terug te krijgen. Maar ook voor mensen die door heel hard werken veel bereikt hebben. En dat zij daardoor meer geld hebben dan ik, daar kan ik dan ook alleen maar bewondering voor hebben. Ik zou dat waarschijnlijk zelf niet volhouden, altijd maar aan het werk.

Lang geleden, toen ik net mijn werkzame leven begon, werkte ik bij een bedrijf waarvan de directeur vond dat de medewerkers respect voor hem moesten hebben. Hij was immers de baas. Als onervaren medewerker was ik geneigd dat ook te hebben. Tot ik ontdekte dat deze man zijn personeel uitbuitte en ongegeneerd gebruikte. Net zoals hij zijn vrouw en vrienden gebruikte, alles ter meerdere eer en glorie van zichzelf. De man lazerde met een enorme knal van zijn voetstuk en ik nam me voor nooit meer in die val te trappen. Met een grote dosis wantrouwen bekeek ik iedereen die probeerde zich meer voor te doen dan een ander. In de loop der jaren leerde ik dit weer nuanceren, niet iedereen was onbetrouwbaar.

Ik heb geleerd dat respect niets te maken heeft met functie, leeftijd of andere uiterlijkheden. Respect heeft te maken met hoe iemand is. Hoe iemand omgaat met zijn medemens, of die persoon zelf respectvol handelt. Er zijn jonge mensen waar ik respect voor heb en ouderen die dit volgens mij helemaal niet verdienen. En als zij mij dat verwijten, heb ik daar helemaal geen boodschap aan. Zoveel heb ik in het leven wel geleerd.