Wij Nederlanders zijn een nuchter volk. Althans, dat pretenderen we te zijn. Natuurlijk hebben wij ook onze bijzonderheden. Zo heb ik gehoord van een sportman die een geluks-onderbroek heeft en zijn er mensen die van zichzelf niet op de lijntjes van tegels mogen trappen. Dat is echt, ik heb een collega gezien die zich in bochten moest wringen om ’s middags te gaan lunchen.

Toch kan het altijd erger. Zo wordt mijn oud-collega in Gambia, Marijke is haar naam, al een tijd geconfronteerd met jonge mensen die denken dat zij bezeten zijn door een duivel. Een vreemde entiteit die hen aanvalt. Zij krijgen opdrachten en als zij die niet uitvoeren, vallen zij flauw, gaan schuimbekken en reageren niet meer op prikkels van buitenaf. Marijke, met haar nuchtere Hollandse opvoeding, staat machteloos.

Zij ziet dat de aanvallen echt zijn. Tenslotte krijgt een mens niet op commando het schuim rond de mond. Maar wat te doen. Er moet omzichtig gehandeld worden. Je kunt niet als Nederlandse zeggen “kom op joh, stel je niet aan.” Dat werkt misschien in het nuchtere Tietjerksteradeel, maar niet in Gambia. Daar liggen de roots toch ietwat anders.

De mensen hebben veel vertrouwen in Marijke, zij helpt hen immers waar zij kan, dus komen zij bij haar om raad. Marijke probeert met de zgn. bezetenen te praten. Het is niet dat dit ‘domme’ mensen zijn, ook jonge vrouwen met een sterke wil voelen zich bevangen door dit bijzondere fenomeen. Marijke probeert hen serieus te nemen en niet te lachen. Tenslotte hebben wij allemaal The Excorcist gezien. Ook Marijke heeft proberen te doorgronden hoe het mogelijk was dat Linda Blair haar hoofd 360 graden om kon draaien. Maar zij weet ook dat als je gaat lachen, mensen al heel snel afhaken. Bovendien heeft zij als Reikimaster veel ervaring met zaken waar de meeste mensen niks van snappen. Zij heeft alleen nooit kunnen bevroeden dat er ooit op deze wijze een beroep zou worden gedaan op haar wijsheid. 

Bijgeloof is krachtig. Je kunt nog zo vaak zeggen dat het niet bestaat, aanhangers zullen je niet geloven. Misschien zijn de geloven die wij accepteren als ‘echt’, in de ogen van anderen wel net zo dubieus als de geloven die wij classificeren als bijgeloof. Wie bepaalt wat echt is en wat niet. Waarom is een aanhanger van Luther of van de Katholieke kerk minder bijgelovig als een mens die gelooft in de krachten van de goden van de natuur. Ik weet het niet. Ik ben katholiek opgevoed maar ik heb alleen maar ontzag voor de macht van diezelfde katholieke kerk. Hoe is het mogelijk om zoveel mensen er van te overtuigen dat ze moeten leven naar jouw maatstaven. Ik lees de bijbel als een prachtig avonturenverhaal. En stel kritische vragen.

Helaas zijn er tegenwoordig ook veel mensen die vergeten kritisch te zijn. Die accepteren wat hen wordt verteld als zijnde waarheid. Mensen die niet zelf nadenken. Soms zien we hun commentaren voorbij komen op Social Media, wat op zich redelijk onschuldig is. Maar helaas wordt geloof ook vaak misbruikt voor het plegen van misdaden. Er zijn heel veel moorden gepleegd in de naam van God. Of zou dat toch die entiteit uit Gambia zijn?