Eigenlijk paste er maar één woord bij, respect. Respect voor hoe ze haar hele leven alles gedaan had wat in haar vermogen lag om mensen zich welkom te laten voelen. Ze zorgde niet omdat het moest maar omdat het een deel van haar zelf was. Ze genoot van de kleinste dingen, gezelligheid, mensen om haar heen, maar ook haar gezin, of als de kleinkinderen kwamen, als mensen iets voor haar mee brachten, of gewoon, als ze even heerlijk in het zonnetje kon zitten. Ik kende haar nog niet mijn hele leven maar als ik aan haar denk komt direct die gulle lach weer in mijn gedachten. Met haar zus verhalen ophalen over vroeger, tranen van het lachen. Aan een lange tafel, vol met hapjes en drankjes, pas tevreden al niemand iets tekort kwam. Als je op zondagmiddag even aanging voor een kopje koffie ging je pas na het eten weer naar huis. Met het gevoel dat je in een echt warm nest was geweest.

Zelfs toen ze na een lang en hecht huwelijk haar man verloor, wist ze nog positief te blijven. Ze bleef achter in het zo vertrouwde huis, dankbaar voor alle hulp die ze kreeg. De omgeving die ze al zo lang kende, hielp haar in de dagelijkse gang van zaken. Tot ook voor haar het moment kwam om los te laten.

Wat volgde was de wens van de kinderen om hun moeder een waardig afscheid te geven. Respectvol. In de ‘Corona-tijd’ een hele uitdaging. Uiteindelijk konden er dertig personen afscheid nemen, dan zouden de regels in acht genomen kunnen worden. Dertig mensen, een handjevol. Het bleek echter niet makkelijk dit aantal gevuld te krijgen. Oude mensen waren bang voor zichzelf, jonge mensen waren bang de oude mensen te besmetten. Het leek erop dat alleen de kinderen bij de kist zouden staan. Ze begrepen het wel. Maar daardoor deed het niet minder zeer. Dit was niet hoe het zou moeten zijn.

Het was mooi weer, die dag. Stralende zon, prettige temperatuur. In het kleine zaaltje stonden de dertig stoelen klaar, op veilige afstand van elkaar. Met hun gezinnen hadden ze nog niet de helft van de stoelen nodig. Er waren wat gasten binnen gedruppeld, een handjevol. Zij hadden bescheiden de achterste rijen bezet. In afwachting van eventuele andere gasten. Het werd een sobere plechtigheid. Ze herdachten hun moeder met respect en met liefde. Het maakte op de gasten daardoor een verpletterende indruk. Afscheid van een vrouw die hare hele leven zo had klaar gestaan voor iedereen, waar gastvrijheid zo hoog in het vaandel had gestaan. En nu, nu waren er zo weinig mensen om afscheid te nemen. Het was schrijnend.

Mijn maatje en ik waren getuige van het afscheid. Ook wij waren diep onder de indruk. Er zullen zoveel mensen zijn die haar gaan missen. En dat die nu niet aanwezig konden of durfden te zijn bij haar afscheid, het voelde als heel oneerlijk. Dat wij er wel waren, gaf ons een goed gevoel. En ook wij zullen haar, haar gulle lach en haar warme hart gaan missen.