Kleur

“Mam?”

“Ja jongen?”

“Ik ben niet mooi hè?”

Ze kijkt het kleine jongetje aan. Hij is het mooiste mannetje van de hele wereld, compleet met zijn scheve glimlachje en zijn lieve donkere ogen. Een koude hand klemt zich om haar hart. Wordt hij gepest, haar kleine ventje, gebeuren er zaken waar ze geen weet van heeft?

“Hoe kom je daar bij?”

Hij haalt zijn kleine schoudertjes op. Kijkt een beetje onwillig weg als ze zijn blik probeert te vangen. ze probeert zijn handje vast te pakken maar hij trekt terug.

“Nou, dat dacht ik zo maar.”

“Jij bent prachtig, natuurlijk ben jij wel mooi.”

“Dat zeg je alleen maar omdat je mijn mama bent.”

Hij loopt weg en kruipt met zijn iPad op de bank. Lijkt even later verdiept in een spelletje. Het zit haar niet lekker en ze gaat naast hem zitten. Hij kijkt haar een beetje schuldig aan. Alsof hij wil zeggen, ik heb je laten schrikken hè, dat was niet de bedoeling.

“Vertel eens, waarom vraag je nou of je mooi bent. Wie heeft er tegen jou gezegd dat je niet mooi bent?”

Ze ziet zijn lipje trillen. Hij probeert zich groot te houden, haar kleine man, maar ze ziet de tranen in zijn ogen komen. Ze slaat haar arm om hem heen en trekt hem tegen zich aan. Zijn kleine lijfje verwarmt haar hart.

“Nou, ik dacht het, omdat mensen op televisie zo boos zijn op mensen met zo’n kleur als ik. En ik dacht, dat komt dan natuurlijk omdat die mensen niet mooi zijn. Met zo’n kleur. Dus dan kan ik toch ook niet mooi zijn.”

“Maar jongen, dat is toch helemaal niet waar. Die mensen snappen er helemaal niks van. Die zijn bang voor dingen die ze niet kennen.”

Ze ziet dat dit boven zijn pet gaat. Maar ze kan het hem niet uitleggen. Hoe zou hij kunnen begrijpen dat de angst  voor het onbekende mensen dingen laat doen die onvoorstelbaar zijn. Dat verdraagzaamheid alleen maar kan ontstaan door wederzijds begrip. En dat je daarvoor bereid moet zijn met elkaar de dialoog aan te gaan. En dat de mensen die om het hardst roepen dat vreemdelingen gevaarlijk zijn, eigenlijk alleen maar uit zijn op macht. Dat zij heel handig inspelen op de onzekerheid van mensen. Dat zij bewust dingen verzwijgen om anderen in een kwaad daglicht te zetten. Omdat zij anders hun eigen verhaal onderuit halen. Hoe kan ze dat vertellen aan dat kind dat op het schoolplein met alle kindjes speelt, ongeacht huidskleur en afkomst. Hoe lang zal dat nog duren? Wanneer gaan de scheuren zich aftekenen in die mini-maatschappij? Ze weet het niet.

Het zit zo ingebakken in onze cultuur, we doen het niet eens expres. Sneeuwwitje is de prachtige lieve prinses, haar huid zo blank als sneeuw. De boze stiefmoeder is gekleed in het zwart, de kleur van het kwaad. Heel langzaam ontstaat in de gedachten van die kinderen het idee dat het inderdaad zo is, dat donker niet goed is. Zij nemen dit mee in hun volwassenheid, het wordt een gevoel. Onbewust wordt de keuze in een oogwenk gemaakt. Het vooroordeel wordt niet meer herkend.  De prinses wordt gered door de knappe man op het witte paard.

“Jij bent mooi, laat je alsjeblieft door niemand vertellen dat dat niet zo is.”

Hij kruipt nog eens wat dichter tegen haar aan.

“Jij bent lief mama.”

Het gevaar is weer voor even bezworen. Het evenwicht weer voor even hersteld.

’s Avonds in bed moet ze hartverscheurend huilen, ze is ontroostbaar. Als een dergelijk idee zich vast kan haken in het kleine hoofdje van een klein jongetje, hoe ver zijn we dan van huis. Ze weet het werkelijk niet.

 

2 gedachtes over “Kleur

  1. Je raakt me weer Machteld en zet me aan het denken. Verdraagzaamheid is grootendeels aangeleerd. De manier waarop ik, jij, kinderen dingen interpreteren ligt in mijn ogen vooral aan de omgeving waarin je opgroeid. Ik weet dus niet of je metafoor van sneeuwwitje terecht is. Ik was verliefd op sneeuwwitje en werd vooral bang voor oude omaatjes met haakneuzen en pukkels op hun gezicht ;-). Misschien kunnen we iets leren van de verhalen die donkere ouders aan hun kinderen vertellen voor het slapen…..

    Like

  2. O!M!G!!! Die koude hand voelde ik ook tijdens het lezen. En je hebt gelijk. Het gaat niet alleen over sneeuwwitje en een zwarte heks. Het gaat ook over zwart geld en witwassen, de Zwarte Markt, zwarte zaterdag, zwarte handen dus vieze handen, een zwart gezicht opzetten, iemand zwart maken…..
    Ons taalgebruik en dus ons denken is zo vergeven van dit onderscheid. We realiseren ons niet wat dit voor de donker gekleurde landgenoten betekent. Een wake-up call zoals deze is hard nodig en ja, ik ben het eens met Andre. Vertel ons en onze kinderen de verhalen die donkere ouders aan hun kinderen vertellen voor het slapen gaan.

    Like

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.